Het volgende probleem dient zich aan.
Ze begint te jammeren en aan mijn arm te trekken. Ik moet mee. Ze zoekt een zwembroekje voor de pop, dat haal ik tenminste uit  het raadspel waar we ons door heen worstelen. Ik zie dat ze een pop vasthoudt, dus het zal daar wel mee te maken hebben. Hij heeft geen kleren aan, dus..het zal wel een kledingstuk zijn. Omdat ze helemaal gefixeerd is op zwembroeken, vermoed ik dat het een zwembroek moet zijn.

Ze heeft er inmiddels meerdere en ik grijp er één die nog voorhanden ligt. Maar daar neemt ze geen genoegen mee. Ze wil alleen die ene zwembroek die ze in haar hoofd heeft. En omdat die in de rotzooi niet meer terug te vinden is, haalt ze mij er bij. Terwijl we zoeken groeit haar frustratie en uiteindelijk beland ze in een hevige huilbui. Kon ze me nü maar zeggen wat ze bedoelt!
Haar troosten lukt niet, een andere zwembroek blieft ze niet en ze legt zich er niet bij neer voordat ze de verloren schat terug heeft. Dat zijn momenten dat me het zweet soms uitbreekt. Ik weet dat er niet eerder rust in de tent is, voordat ik gevonden heb wat ze zoekt. En terwijl we opnieuw aan een raadspel beginnen, “zoek je een zwembroek?” Ja, knikt ze. “Met bloemen”, Met visjes?  Die van de rommelmarkt?, zoek ik koortsachtig verder in haar kamer.

 

Opruimen begrijpt ze nog helemaal niets van. We hebben het voorgedaan, we betrekken haar erbij als we klaar zijn met een speelsessie, we sorteren alles netjes, maken het weer overzichtelijk, maar het dringt niet tot haar door.
Ondertussen ben ik al jaren elke dag minstens een uur in haar slaapkamer bezig om het weer een beetje op orde te krijgen. In de zomer is het nog erger, dan moet ik ook nog de hele tuin door.

 

Mijn tijd gaat op in opruimen en opruimen en uiteindelijk komt er een dag dat ik het helemaal gehad heb. Ik besluit dat we het rigoureus moeten gaan aanpakken. Ze moet het nut van opruimen gaan inzien, anders blijf ik nog jaren mijn tijd verspillen.

 

Toevallig zie ik dat ze aandacht krijgt voor prullenbakken. Als ze er ëén onderweg tegenkomt, kijkt ze er snel even in zonder hem aan te raken. Even gluren of ze er iets in ziet liggen. Dit is HET moment. Haar aandacht ligt bij prullenbakken, daar moeten we wat mee doen.
In de vergadering bespreken we het nut van opruimen en hoe we dat aan Charon duidelijk kunnen maken. Tal van redenen waarom het handig is om op te ruimen en keer op keer vertellen we die redenen in de speelkamer.

We zoeken buitenshuis activiteiten die met opruimen te maken hebben. Lege flessen wegbrengen naar de winkel, met het bonnetje direct naar de kassa, zodat ze ziet dat ze er geld voor terug krijgt. Vervolgens de winkel in en iets kopen van het geld wat ze net gekregen heeft. Leuk, lege flessen opruimen!

Glas in de glasbak gooien. Eerst vindt ze het eng, dus doen we het samen. Samen de lege fles vasthouden, samen door het gat gooien. Ze schrikt van het gerinkel, maar als ze ziet dat ik het toejuich en het blijkbaar niet erg vindt dat het kapot valt, kan ze ook opgelucht lachen. We maken er een spelletje van, steeds harder gooien en ondertussen vertel ik verschillende keren dat je glas alleen in de glasbak mag gooien.
Toevallig zie ik een keer een vrachtwagen staan die de glasbak komt legen. Ik wacht en we kijken samen hoe de grote bak wordt opgetild en het glas vervolgens met een oorverdovend lawaai in de vrachtwagen wordt gegooid.

Daarna maken we een afspraak bij een glasverwerkingsfabriek. We willen het plaatje compleet maken. Waar gaat die vrachtwagen met dat glas naartoe? We zijn van harte welkom als we ons plan hebben uitgelegd en Charon krijgt een rondleiding over het terrein. Langs bergen met glas, gigantische hoeveelheden. Charon vindt het prachtig, pakt nog maar eens een fles en gooit die te pletter tegen de enorme bult glas.

Ondertussen hebben we in de speelkamer allemaal tekenopdrachten gemaakt. Ze vindt het overtrekken van kronkelende lijntjes geweldig om te doen. Ze krijgt daar geen genoeg van. Dus maken we vellen vol kronkelende lijntjes waar meteen het opruimverhaal in verstopt zit.
We tekenen een lege fles, maken een kronkelpad naar een glasbak, kronkelen verder richting vrachtwagen en vervolgens naar een hele berg glas. Charon vindt de oefening leuk om te doen en wij komen nog eens terug op het verhaal over opruimen.
Zo zijn we langs heel wat processen gewandeld. Van een schone trui naar een trui met vlek, van uittrekken en in de wasmand naar de wasmachine.
Van speelgoed, er mee spelen op een tafel naar weer opruimen in de kast. Van een papiertje op de grond naar oppakken en gooien in de prullenbak.
Charon vindt het allemaal interessant omdat ze haar favoriete kronkelpaden kan volgen. Bovendien is het ook nog eens een mooie oefening voor de motoriek.

De poppen zijn ineens ook allemaal aan het opruimen, daar zorgen wij wel voor tijdens het spelen. En van lego bouwen we huizen, waar alles netjes opgeruimd is. We zitten helemaal in onze rol.
Bij de leeropdrachten tekenen we glasbakken, lege flessen, prullenbakken en vuilniszakken. We maken er telspelletjes van en Charon mag ze natekenen.
Ze vindt woordjes schrijven ook leuk, dus enthousiast schrijft ze de woordjes na die we onder de tekeningen schrijven.

We maken een schema waarop we met picto-tekeningetjes haar dagindeling zichtbaar maken. Na elke speelsessie staat duidelijk dat er opgeruimd moet worden en ook voordat ze naar bed gaat  moet haar kamer weer netjes zijn. Nu het zichtbaar in de speelkamer hangt, wordt het voor Charon duidelijk dat ze niet meer onder het opruimen uitkomt en ook voor ons zelf is het prettig om er iedere keer aan herinnerd te worden. Het houdt ons bij de les.

Bij het opruimen geven we haar heel duidelijk de keus, weggooien of houden. Ze wil niet dat wij spullen weggooien die haar dierbaar zijn. Ook al lijkt het voor ons soms een onbenullig papiertje. Voor haar is het een prachtige tekening waar ze heel druk mee geweest is. Dus bij alles wat we vinden vragen we; “in de prullenbak of bewaren”? Die vraag had ze snel door, terwijl bewaren toch een woord was wat nog niet in haar woordenboek stond. Het werd o.a. duidelijk omdat we één grote, doorzichtige doos in haar kast zetten, waar alle tekeningen die ze wou bewaren, zichtbaar in opborgen. Maar het belangrijkste was dat zij de controle hield over iets weggooien of bewaren.

Ons opruimverhaal is nog lang niet compleet. We bellen de gemeente en vragen of we een paar prikstokken kunnen lenen.
Iedere keer als we bedrijven benaderen, leggen we uit wat ons doel is en dan blijken mensen altijd erg bereidwillig.
Met prikstokken en een vuilniszak zoeken we papiertjes in de speeltuin en langs de berm. Juichen als we weer wat gevonden hebben, zijn enthousiast als we hem aan de prikker rijgen en kijken trots als het in de vuilniszak verdwijnt. Ons enthousiasme slaat over op Charon. Ze raakt gedreven in het zoeken naar papiertjes. Ze ziet ze veel eerder dan ons!

Als de vuilniswagen de kliko komt legen, attendeer ik haar er op. Ze heeft dat natuurlijk al ontelbare keren gezien, want ze zit regelmatig in de vensterbank naar buiten te kijken als de vuilnisauto langskomt, maar omdat ik ook helemaal in het opruimdoel zit, benoem ik het deze keer nadrukkelijker.
Ik ben zelf ook veel bewuster met opruimen bezig nu we dit doel gekozen hebben en praat er vaker over met Charon.

De volgende stap is het verzamelpunt van al die vuilnisauto’s bezoeken. Ook hier worden we vriendelijk ontvangen en krijgen een rondleiding over het terrein. Charon is onder de indruk van al dat afval, neemt de stank in zich op en ziet de vuilnisauto’s hun troep lozen. Ze krijgt nog wat drinken in de kantine en ook nog eens een speelgoedkliko mee naar huis. Ze vindt het prachtig. Al die aardige mensen die haar ontvangen en waar ze dan ook nog even in de kantine mag zitten. Ze geniet en neemt alles wat ze ziet in zich op. Opruimen wordt leuk!

Onze inzet wordt beloond. Het kwartje is gevallen. Het wordt haar duidelijk dat het handig is om op te ruimen. Dat je minder hoeft te zoeken als alles op een vaste plek in de kast ligt. We hebben een aantal intensieve opruimweken gehad, maar ze heeft het in haar systeem toegelaten.

Als ze ergens mee gespeeld heeft, ruimt ze het weer op als ze er mee klaar is. Ze zet het netjes terug in de kast. Ze sorteert zelfs het speelgoed. Boekjes bij boekjes. Stiften bij stiften. De poppenkleertjes liggen  allemaal keurig gesorteerd op vaste plekken. Alle mutsen bij elkaar, alle zwembroekjes in een doos, dekentjes opgevouwen in de kast. Het is werkelijk een verademing! Het scheelt mij uren tijd. Wonderlijk hoe ze nu buiten een rommelmarkt opzet en tien minuten later de hele kraam weer verdwenen is. Ik ben de mensen die een week of zes met haar zo intensief  aan dit doel hebben gewerkt eeuwig dankbaar!